یک استاد دانشگاه: باید با حفظ اصالتها، قالبهای روزآمد را برای ترویج فرهنگ عاشورا ارائه بدهیم
استاد دانشگاه تهران با بیان اینکه کربلا هم شورخیز است و هم شورانگیز
و اگر این دو نباشد حرکتآور نیست، گفت: باید اصل قالبهای عاشورا حفظ و در عین
حال کارآمد و مدرن شوند؛ روحانیون و مداحان باید مجهز به مطالعه باشند و اگر قرار
است مداحی شعری را بخواند، باید پرمغز و محتوا باشد تا آن تاثیر آیینی و سنتی خود
را در عین روزآمدی حفظ کند.
علیرضا صدرا در گفتوگو با ایسنا با اشاره به جمله «کل یوم عاشورا کل ارض کربلا» اظهار کرد: تمام تاریخ یک نهضت عاشورایی بوده است و عاشورا همواره تاریخساز بوده و هست. این جمله که میگویند :"اگر زینب نبود کربلا در کربلا میماند" میتوانیم در ادامه آن بگوییم اگر این روضهها و عزاداریها و مداحیها و سخنرانیها و آثار پرمغز عاشورایی نبود نیز، کربلا در همان کربلا خلاصه میشد و این همه تاریخساز نبود.
مداحان و سخنرانان باید بدانند که پرچمدار میراث عاشورا هستند و با شعرهای پرمغز و سخنرانیهای پرمحتوا میتوانند این جریان را به سمت صحیح آن هدایت کنند
وی در ادامه با تاکید بر این مطلب که مداحان و سخنرانان باید بدانند که پرچمدار میراث عاشورا هستند و با شعرهای پرمغز و سخنرانیهای پرمحتوا میتوانند این جریان را به سمت صحیح آن هدایت کنند، اضافه کرد: هرجا یک جریان ارزشمندی وجود دارد شکلهای تقلبی آن بیشتر است و این امری کاملا طبیعی است. کربلا هم شور و شعور خاصی دارد که ممکن است برخی از جریانها درصدد از بین بردن ارزشمندی آن باشند. کربلا هم شورخیز است و هم شورانگیز و اگر این دو نباشد حرکتآور نیست و فقط جریان عاشورا میشود سازش و تولید حرکت در بین مردم نمیکند.
این استاد حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران با تاکید بر این مطلب که اگر شور باشد اما شعور نباشد، امثال داعش شکل میگیرد که ابزار قدرتمندان و سیاستبازان میشوند و یا گروههایی همچون خوارج به وجود میآورند که حضرت علی (ع) را به شهادت میرسانند ادامه داد: مجالس عزاداری باید شعورخیز و شورانگیز باشد و از این طریق میتوانیم رمز آزادگی، عزت طلبی و شهادت طلبی را در جامعه ترویج بدهیم. مظلومیت و شهادت و شهامت جزو ارکان عاشورا است و باید با ابزارهایی که در دست داریم، این فضیلتها را قدرت ببخشیم.
اگر فقط شور در مجالس عزاداری باشد اما شعور نباشد، امثال داعش شکل میگیرد که ابزار قدرتمندان و سیاستبازان میشوند و یا گروههایی همچون خوارج به وجود میآورند که حضرت علی (ع) را به شهادت میرسانند صدرا در ادامه یادآور شد: کربلا اگر در دست اهلش باشد و سخنرانان پرمغز و پژوهشگران به این موضوع به صورت دینی و کاملا صحیح بپردازند، دامنه آن حتی تا غرب نیز میبینیم پیش میرود اما اگر دست نااهلان باشد به جای سرنوشتساز بودن به سرنوشتسوز بودن تبدیل میشود چرا که بسیار تاثیرگذار است. روند تاریخ نشان داده است که جنبههای شعور بر شور غلبه داشته است و گاهی حتی میبینیم برخی از افراد با سبک شورخوانی در مراسم عزاداری مخالف بودند اما جریان عاشورا به قدری تاثیرگذار است که تمام ابزارها را در اختیار خود قرار میدهد حتی اگر به موسیقی اصیل ایرانی دقت کنیم میبینیم که وقتی در خدمت عاشورا درآمده شورانگیز است.
وی ادامه داد: متاسفانه در برخی از مجالس که تعداد آنها هم اندک است شاهد این هستیم که شور بیشتر است. محتوا، شعر و پیامرسانی همواره باید در خدمت جریان عاشورا و شورانگیزی در جامعه فعال باشد. سخنرانان و مداحان باید پیام، محتوا و پیامرسانی عاشورا را با استفاده از تکنیکهای هنری ترویج بدهند. گاهی شاید این نگرانی وجود داشته باشد که بدعتهایی در این جریان شکل میگیرد. وقتی هنرمندان اصیل عاشورایی مراقب این امر باشند دیگر شاهد بدعتگذاری نیستیم. نهضت عاشورا همواره پرچمدار آزادگی در جهان بوده است و البته گاهی در مراحلی باید از سویی مراقبتهایی انجام گیرد که بدعتهایی به وجود نیاید.
سخنرانان و مداحان باید پیام، محتوا و پیامرسانی عاشورا را با استفاده از تکنیکهای هنری ترویج بدهند. گاهی شاید این نگرانی وجود داشته باشد که بدعتهایی در این جریان شکل میگیرد. وقتی هنرمندان اصیل عاشورایی مراقب این امر باشند دیگر شاهد بدعتگذاری نیستیم این استاد دانشگاه با اشاره به این مطلب که اگر سخنرانان و وعاظ ما آثار بزرگان را مطالعه کنند و مباحث دینی را در جلسات مطرح کنند،تاثیرگذاری آنها بیشتر از گذشته میشود گفت:با مطالعه و ارائه قالبهای عاشورایی به روز میتوانیم مخاطبان خود را در عرصه سخنرانی بیشتر کنیم.ما باید با حفظ اصالتها و سنتها قالبهای نوین و روزآمد را برای ترویج فرهنگ عاشورا ارائه بدهیم. حادثه عاشورا این قابلیت را دارد که با حفظ سنتها به روز شود.
صدرا در ادامه با تاکید بر این مطلب که ملاحسین کاشفی که روضههای گذشته را نوشته است امروز ما میتوانیم همان روضهها را با حفظ پیام به روز تبدیل کنیم خاطرنشان کرد: ما میبینیم در هندوستان به یک سبکی عزاداری میکنند در اروپا به سبک دیگری و در ایران به شکل دیگری. همین تغییر پذیری فرهنگ عاشوراست که سبب حفظ اصالت و اثرگذاری آن شده است. اصل پرچم عاشورا را باید حفظ کنیم و طلاب و جوانان با پشتوانه علمای شیعه میتوانند این مطالب ارزشمند را به روز کنند. عاشورا به قدری بزرگ است که حتی سنیها نیز از آن تاثیر میپذیرند.
او یادآور شد: هیاتها باید رسم سنتی خود که سخنرانمحور بودند را حفظ کنند و مرثیهخوانان نیز با حفظ اصالتها میتوانند در راستای ترویج این فرهنگ اثرگذار باشند. بزرگان دینی و علما و پژوهشگران جامعه نیز میتوانند با ارائه مطالب بروز برای جوانان و رفع نیازهای آنها پرچمدار امروز جریان عاشورا باشند. باید اصل قالبهای عاشورا حفظ و در عین حال کارآمد و مدرن شوند. روحانیون و مداحان باید مجهز به مطالعه باشند و اگر قرار است مداحی شعری را بخواند، باید پرمغز و محتوا باشد تا آن تاثیر آیینی و سنتی خود را در عین روزآمدی حفظ کند.
ما باید با حفظ اصالتها و سنتها قالبهای نوین و روزآمد را برای ترویج فرهنگ عاشورا ارائه بدهیم حادثه عاشورا این قابلیت را دارد که با حفظ سنتها به روز شود.
©2023 . All Rights Reserved